Yüksek Vasıflı İşgücü Göçleri ve Beyin Göçü Raporu

Refah seviyesine bağlı olarak, göç hareketleri neredeyse tüm ülkeleri işgücü piyasasının taleplerini karşılamak için göç potansiyelinden yararlanmaya yönlendirdi. Gelişmiş ülkeler, yüksek bilişsel yeteneklere sahip bireyleri ekonomilerine kazandırmak için farklı politikalar geliştirdiler. Bu politikalar, göçün temel dinamikleriyle birleştiğinde, ‘beyin göçü’ kavramı daha az gelişmiş ülkeler için kaçınılmaz hale geldi.

Bugün itibariyle, göç etmiş yüksek vasıflı işgücü oranları OECD ülkelerinde yaklaşık %4, orta gelirli ülkelerde %10’un biraz üzerinde ve düşük gelirli ülkelerde ise yaklaşık %20 seviyesindedir. Türkiye’nin Beyin Göçü raporu, beyin göçü verilerini ve bu göçün beyin gücüne dönüşümünü değerlendirdi.

BEYİN GÖÇÜNÜN KAZANIMLARA DÖNÜŞÜMÜ

Toplum Çalışmaları Enstitüsü Yönetim Kurulu Üyesi ve Analisti Yağmur Uzunırmak, verilerin dikkatle incelenmesi ve beyin göçünün beyin kazanımına dönüştürülmesi için çalışmaların yoğunlaştırılması gerektiğini belirtti. Göç veren ülkelerde ekonomik koşullara ek olarak, şeffaf sosyal düzen ve adil rekabetin tesis edildiği bir yapı oluşturulması, göç veren ülkeler için beyin göçünün kazanıma dönüşmesinin anahtarıdır.

TÜRKİYE’DEN BEYİN GÖÇÜNDE İLK TERCİH NERESİ?

Türkiye’den göç eden bireylerin genellikle daha yüksek yaşam standartlarına sahip ülkeleri tercih ettiğini gösteren rapor, Türk yükseköğretim mezunlarının %21.4’ünün en çok göç ettiği ülkenin ABD olduğunu ortaya koydu. ABD’yi sırasıyla %17.5 ile Almanya, %11.2 ile Birleşik Krallık, %6.9 ile Hollanda ve %4.9 ile Kanada takip etmektedir.

Göç sirkülasyonu incelendiğinde, başlıca hedef ülkeler ABD, Almanya, Fransa, Kanada, Birleşik Krallık ve Avustralya gibi yüksek yaşam standartlarına sahip ülkeler ile Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi (GCC) ülkeleridir.

YÜKSEKÖĞRENİM MEZUNLARININ GÖÇÜ

2020 itibariyle, Türkiye’deki işgücünün %9.4’ü yükseköğretim mezunlarından oluşurken, göç edenler arasındaki bu oran %21.4’e yükseldi. En çok göç alan beş ülke arasında ABD, Almanya, Suudi Arabistan, Rusya ve Birleşik Krallık yer alırken, en çok göç veren ülkeler Hindistan, Meksika, Rusya, Çin ve Suriye olarak sıralandı. Göçmenlerin %84’ü kendi ülkelerinden daha zengin ülkelerde yaşamaktadır.

AKADEMİSYENLERİN GÖÇÜNÜN ETKİLERİ

Türk akademisyenlerin göç etmeden önce ve sonra akademik performansları incelendiğinde, göç etmelerinin ardından akademik performanslarında belirgin bir artış olduğu görülmüştür. Göç eden akademisyenlerin akademik performansı, göç etmelerinin ardından %27 oranında artmaktadır.

TÜRKİYE’DE YAPILMASI GEREKENLER

Raporda vurgulanan, ekonomik koşullardaki iyileşme ile şeffaf sosyal düzen ve adil rekabetin sağlandığı bir yapı oluşturmanın, göç eden beyin gücünün kazanıma dönüşümünün önemli ve kalıcı bir koşulunu oluşturduğu belirtilmektedir. Türkiye’nin, beyin göçünden faydalanmak için akademi ve özel sektörde uygulayabileceği politikalara dair öneriler bulunmaktadır.

UZUN VADELİ TEŞVİKLER GELİŞTİRMEK

Özel sektör açısından, dünya genelinde kuantum bilgisayarlardan uzay teknolojisine kadar birçok alanda önemli ilerlemeler kaydedilirken, Türkiye’nin bu alanlarda yeterli faaliyet gösteren kuruluşlara sahip olmadığı belirtilmektedir. Türkiye’nin ileri teknolojik gelişmelere uyum sağlamak için beyin göçü veren bireylere uzun vadeli teşvikler sağlayabileceği ifade edilmektedir.