Birleşik Devletler federal hükûmetinin sivil bir dış istihbarat servisi olan CIA, işi gereği içerisinde birbirinden belirsiz gizemler barındırıyor. Bunlardan biri de CIA’nin ABD’deki merkezinin bahçesinde yer alan ve üzerinde şifreli yüzlerce harf bulunduran Kryptos heykeli! Bu heykelin şifresini bu zamana kadar çözebilen olmadı. Esrarengiz heykel hakkında bilinenleri derledik. ?
Kaynak: https://allthatsinteresting.com/kryptos
1990 yılında CIA bahçesine yerleştirilen ‘Kryptos’ heykelinin dört şifreli mesajından üçü çözüldü.
Ancak geriye kalan bir tanesi bugün halen bir gizem…
Zamanın CIA başkanı William Webster’ın talimatı ile CIA şifrecisi Ed Scheidt ve heykeltıraş Jim Sanborn tarafından yapılan bu heykel, 1800 karakterden oluşan bir kitabe.
Birbirinden rastgele harflerin bir araya geldiği bu kitabede, hiçbir şey tesadüf değil…
Kryptos’da dört farklı mesaj var ve üçü geçtiğimiz 30 yıllık zaman diliminde çözüldü. Ancak dördüncüyü çözebilen biri halen yok.
Kryptos’un çözülen şifreleri dahi insanı heykelin amacı hakkında uzak düşüncelere daldırıyor. Son yıllarda Sanborn, heykelin ne anlama geldiğine dair birkaç ipucu verse de hala çözebilen kimse olmadı.
Amerikalı bir heykeltıraş olan Jim Sanborn, en çok CIA merkezindeki şifreli Kryptos heykeli ile tanınıyor.
Heykel, ‘Kryptos’ isminin hakkını veriyor: Kryptos kelimesi Yunanca da ‘Gizli’ anlamına geliyor.
Kryptos’daki mesajlarını Sanborn bizzat kendisi yazdı. ‘Herkes ne yazdığını bilmek istiyor’ şeklinde açıklama yapan heykeltıraş, ‘Hep dışarıdalar. Dizlerinin üstüne çöküp çözmeye çalışan takım elbiseli adamlar oluyor. Bazıları fotoğraf çekiyor. Bir adam tüm her şeyi kağıt kalemle yazdı’ dedi.
Sanborn, heykeldeki mesajın CIA’in gizlilik geleneğiyle alakalı olduğunu belirtti.
16. yüzyıl kriptoloğu Blaise de Vigenère tarafından geliştirilen bir dizi parola da heykelde yerini alıyor. Ayrıca Sanborn’un CIA kriptoloğu Edward Scheidt yardımıyla yarattığı kodlar da var:
Gerçekten onları afallatan bir şey geliştirdi. Bölümlerin çözülmesi birkaç hafta veya ay meselesi ama diğer bölümler Webster’in sahip olduğu bilgiler olmadan asla çözülemeyebilir. Koda giriş anahtarı var ve kolayca her şeyi çözebilir.
Elbette kodları çözmenin zorluğu Kryptos’a kötü bir ün kazandırdı: Geçen yıllar boyunca dördüncü kısım dışındaki bölümlerin şifresi çözüldü.
Birinin ortaya çıkıp Kryptos’un gizli mesajını çözdüğünü iddia etmesi 8 yıl sürdü. CIA analisti David Stein, 1998 yılında heykelin ilk üç pasajını çözdüğünü duyurdu.
Stein’ın sadece ‘kalem ve kağıt’ kullanarak çözdüğünü iddia ettiği gizemi dinlemek için 250 kişi geldi. Aynı zamanda Amerikalı bir bilgisayar bilimcisi ve kriptolog olan Jim Gillogly, kodu kırmak için program geliştirdi.
Sanborn bilerek kodu çözmeye çalışanların kafasını karıştırmak için heceleme hatası veya birkaç ekstra harf bırakmıştı.
Kryptos’un ilk bölümünde şöyle yazıyordu: ‘Hemen göze çarpmayan ışıkla ışığın eksikliği arasında illüzyon nüansı yatıyor’
İkinci bölüm ise nispeten daha uzun ve karmaşıktı: Bir GPS koordinatı yer alıyordu.
İkinci bölümde “Kim gerçek yeri biliyor? Sadece WW. Bu onun son mesajıydı” cümleleri yer alıyor.
WW harflerinin dönemin CIA başkanı William Webster olduğu düşünülüyor.
Üçüncü bölümde ise daha da ilginç bir gizem yatıyor: İngiliz arkeolog ve Mısırbilimci Howard Carter’ın 1922’de Kral Tutankamon’un mezarını açmasından bahsediliyor!
Sanborn, Kryptos’un gizeminin düşündüğünden de daha uzun sürdüğünü söyledi.
İlk üç bölümün çözülmesinin birkaç yıl süreceğini, dördüncü ve en zor bölümün ise 10 yıl içerisinde çözüleceğini düşündüğünü söyledi. Ancak dördüncü kısım bugün halen gizemini korumaya devam ediyor…
Hatta bir noktada çözümü açık arttırmayla satmayı düşündüğünü ve parayı da iklim araştırmalarına bağışlamayı düşündüğünü söyledi.
Sonra 202 yılı Ocak ayında şifreyi çözmeye çalışanlara bir ipucu verdi: Aynı şeyi 2010 ve 2014 yıllarında da yapmıştı ama 2020’deki ipucunun son olduğunu açıkladı.
Şaşırtıcı bir şekilde dördüncü bölüm en kısa kısım: 97 karakterden oluşuyor. Ancak maalesef bu çözmeyi hiç de kolaylaştırmadı.
2010’da paylaşılan ilk ipucu ‘BERLIN’ kelimesiydi: Final kısmında 64. ila 69. pozisyonlarda son cümlede yer alıyor.
2014’de 10 ila 74. pozisyonlarda yer alan ‘CLOCK’ (saat) kelimesini ipucu olarak verdi.
Son olarak 2020’de 26 ila 34. pozisyonlarda yer alan ‘NORTHEAST’ (kuzeydoğu) ipucunu verdi.
Ancak çözülse bile bizleri hala bir gizem bekliyor olacak: Kodun çözülmesi gizemin sadece bir parçası…
Ne yazdığımı okuyabilecekler ama yazdığım şey başlı başına bir gizem. Çözüldüğünde hala keşfetmeleri gereken şeyler olacak. Hiçbir zaman gerçek anlamını çözemeyecekleri şeyler olacak.
“İnsanlar ‘Bununla ne demek istedi?’ diye sorgulayacak. Yazdığım şey daha büyük bir gizemin ipucu” şeklinde açıkladı.
Siz bu gizem hakkında ne düşünüyorsunuz? Yorumlara buyurun…
