İngiltere’de genel seçime yaklaşık bir yıl kala, iktidardaki Muhafazakar Partisi, iki bölgede yapılan ara seçimde iki kritik mağlubiyet aldı. İşçi Partisi, Muhafazakar Parti’nin güçlü olduğu iki bölgede de milletvekilliğini kazandı.
İşçi Partisi lideri Sir Keir Starmer, sonuçların “halkın ezici bir şekilde değişim istediğini gösterdiğini” söyledi.
Ara seçimler, Mid Bedfordshire ve Tamworth bölgelerinde gerçekleştirildi.
Özellikle 1931’den beri Muhafazakar Parti’nin elinde olan Mid Bedfordshire zaferi İşçi Partisi için kritik öneme sahip.
İşçi Partisi adayı Alistair Strathern, koltuğu 1192 oy farkıyla kazandı. Muhafazakar Parti 2019’daki seçimi 24 bin 664 oy farkıyla kazanmıştı. Bu zaferle birlikte İşçi Partisi, 1945’ten beri bir ara seçimde Muhafazakarlara ait en büyük çoğunluğu tersine döndürmüş oldu.
Strathern oyların yüzde 34,1’ini aldı. Muhafazakar Parti’nin adayı yüzde 31,1, Liberal Demokratların adayı ise yüzde 23,1’lik sonuç elde etti. Muhafazakar Parti’nin oyu, 2019 seçimlerine göre yüzde 28,6 oranında azalmış oldu. Buna karşılık İşçi Partisi de yüzde 12,4 oranında oyunu artırdı.
Tamworth’ta da İşçi Partisi yüzde 45,8 ile seçimde galip geldi. Muhafazakar Parti’nin adayı oyların yüzde 40,7’sini alabildi. Bu sonuçlara göre İşçi Partisi, 2019 seçimlerine göre bölgedeki oyunu yüzde 22,1 artırdı.
Tamworth’ün yeni milletvekili Sarah Edwards BBC’ye yaptığı değerlendirmede, sonuçların, halkın Muhafazakar Parti’den ülke için olumlu bir vizyon bulamadıklarının bir göstergesi olduğunu söyledi.
Edwards, çok sayıda Muhafazakar Partili seçmenin İşçi Partisi’ne oy verdiğini savundu.
Tarihi önemde iki zafer
Nick Eardley – BBC Politika muhabiri
Her iki koltuk da son seçimde Muhafazakar Parti tarafından kolayca kazanılmıştı. Muhafazakarlar için güvenli bölge olarak bile görülebilir.
Ama bu sefer öyle olmadı. Muhafazakar Parti’nin oyları tepe taklak oldu. Gördüğünüz şey, tarihi öneme sahip sonuçlar.
Mid Bedfordshire’daki sonuç, bir ara seçimde şimdiye kadarki en büyük çoğunluğunun tersine çevrilmesi. Muhafazakar Parti sadece dört sene önce farkla seçimi kazanmıştı.
Tamworth’daki sonuç da İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana Muhafazakarlardan İşçi Partisi’ne doğru gerçekleşen ikinci en büyük kayma.
İşçi Partisi son aylarda, Selby ve Rutherglen’de de olmak üzere büyük kaymalarla dört ara seçimi kazandı.
Genel seçim öncesinde birçok şeyin olması mümkün. İnsanlar bazen ara seçimlerde olduğundan farklı şekilde oy verebiliyor.
Ancak oyların İşçi Partisi’ne kayma eğilimi görmezden gelmek zor.
Sir Keir Starmer’ın seçimlerdeki İşçi Partisi çoğunluğuna göz kırpması için son derece güçlü bir haber. Öte yandan Rishi Sunak ve milletvekilleri için de bir kabus.
Ara seçimler nedir?
İngiltere’de Avam Kamarası’ndaki bir koltuğun boşalması durumunda yeni bir milletvekili ara seçimlerle belirleniyor.
Bu durum örneğin bir milletvekilinin ölümü, istifası veya ciddi bir suçtan mahkumiyeti gibi durumlarda gerçekleşebiliyor.
Mid Bedfordshire ve Tamworth seçimleri mevcut milletvekillerinin istifası nedeniyle yapıldı.
Bir milletvekili mevcut partisinden istifa edip başka partiye geçerse ara seçim yapılması zorunda değil.
Ara seçimler öncesinde, komşu seçim bölgesindeki aynı partiden bir milletvekili seçim bölgesi işlerini yönetiyor.
Neden yapıldı?
Tamworth’taki seçimler, Muhafazakar Parti Milletvekili Chris Pincher’in sarhoşken iki erkeği taciz etmesi sonrasında hakkında açılan soruşturmayı kaybedip görevinden istifa etmesi sonrasında yapıldı.
2019’daki seçimlerde Pincher, 19 binden fazla oy olarak seçilmişti.
Muhafazakar Parti’nin Mid Bedfordshire Milletvekili ve eski Dijital, Kültür, Medya ve Spor Bakanı Nadine Dorries de eski Başbakan Boris Johnson’ın istifası sonrasında görevini bırakmıştı.
İngiltere’de bundan sonraki seçimlerin en geç 28 Ocak 2025 tarihine kadar yapılması gerekiyor. Son seçim 17 Aralık 2019’da yapılmıştı.